Povrede skočnog zgloba – uganuće
Povrede skočnog zgloba spadaju u jedne od najčešćih povreda. Nastaju kao posledica uvrtanja stopala. Mogu nastati prilikom hoda po neravnoj podlozi, prilikom trčanja, spoticanja, kod sportista prilikom doskoka na tuđu nogu, isklizavanja…
U zavisnosti od oštećenja ligamenata, povrede skočnog zgloba se dele na povrede prvog, drugog i trećeg stepena.
* Prvi stepen je lagano istegnuće ligamenata.
* Drugi stepen je delimično pucanje ligamenata.
* Treći stepen je potpuni prekid ligamenata.
Gotovo svako uganuće karakteriše bol, otok, smanjena pokretljivost i nestabilnost skočnog zgloba.
Kod prvog stepena prisutan je bol, bez ili sa manjim otokom. Oporavak traje do 7 dana.
Drugi stepen povrede karakteriše veći bol, otok i smanjena pokretljivost. Oporavak traje 2 do 3 nedelje.
Treći stepen je praćen velikim bolom, velikim otokom, podlivom ili hematomom i nemogućnošću oslanjanja na tu nogu. Oporavak nakon ovakve povrede traje najmanje oko mesec dana.
Kako pomoći sebi prilikom povrede skočnog zgloba / Tretiranje zgloba u kućnim uslovima
Tretriranje distorzije skočnog zgloba RICE metodom (rest-ice compression-elevation) predstavlja: mirovanje ako je to moguće ili bar što manje kretanja u nekoj prvoj fazi oporavka. Aplikovanje leda na povređeni skočni zglob 20 minuta, a nakon toga uviti nogu peškirom, ćebetom, utoplit je još 40 minuta. Led ponavljati što češće, na svaka 2 do 4 sata prva 3 dana, a kasnije je dovoljno dva puta dnevno.
Primena kompresije, pritiska, što se postiže postavljanjem zavoja ili bandaža, kako bi se postojeći otok razlio na što veću površinu i smanjilo dalje oticanje.
Ovaj metod treba koristi do 7 dana od povrede.
Elevacija ili podizanje noge iznad nivoa srca kako bi se sprečilo povećanje i zadržavanje otoka. Raditi najmanje 3 do 4 sata dnevno.
Terapija
Terapija nakon uganuća skočnog zgloba se satoji od fizikalnih procedura: struje, laser, magnet i krio terapija Game Ready aparatom. Nakon smanjenja tegoba, bola i otoka, pacijent se uključuje u kineziterapijski tretman, uključuju se vežbe jačanja muskulature skočnog zgloba.
Terapijom se ubrzava regeneracija i reparacija tkiva, ubrzava se cirkulacija i metabolizam, smanjuje hematom, otok i bol, kao i povećanje stabilnosti i snage mišića.
Plan rada se pravi individualno, za svakog pacijenta ponaosob, uzavisnosti od vrste povrede, starosti, kondicije, profesionalnog angažovanja…
Samim tim se skraćuje vreme mirovanja, brže vraćanje svakodnevnim aktivnostima, sportisti se brže vraćaju na teren.
Savet za aktivne sportiste i rekreativce
Nako rehabilitacije povređenog skočnog zgloba, nastaviti sa vežbama istezanja i jačanja sa opterećenjem oba skočna zgloba. Za opterećenje se može koristiti bilo koji otpor (ruka, tegovi, traka, sopstvena težina). Preporuka je da se bez vežbi ne vraća na teren jer postoji rizik od ponavljanja povrede.
Pre fizičke aktivnosti koristiti kremu za zagrevanje.
Poželjno je bandažiranje tejpom, jer smanjuje mogućnost ponovnog izvrtanja i povrede skočnog zgloba. Ako ne postoji mogućnost bandažiranja, onda se preporučuje dva para čarapa, kao i da se obratit pažnja na obuću, koja mora biti udobna ali i dovoljno duboka i čvrsta, kako bi držala skočni zglob fiksiranim. Oprez kod neravnih, klizavih terena kao i kod terena sa izdignutim ivicama.